محصولات استریل

محصولات دارویی استریل شامل طیف متنوعی از مواد و اشکال دارویی می شوند. محصولات ممکن است به حالت های مایع، سوسپانسیون (Suspension)، امولسیون (Emulsion)، پودر، نیمه جامد (Semi-solid)، یا انجماد خشک (Freeze-dried) باشند همچنین این محصولات میتوانند به اشکالی مختلفی همچون ویال، آمپول، سرنگ های پرشده (Pre-filled syringes)،کیسه های انعطاف پذیر (Flexible bags)و... تولید شوند.

دو روش اصلی برای تولید محصولات استریل وجود دارد: 1-استریلیزاسیون ترمینالی (Terminal sterilization) -2 پروسه های اسپتیک (Aseptic processing) و انتخاب هر کدام از این روش های تولید می تواند تاثیر زیادی در چیدمان خط تولید، سطح محافظت و کلاسبندی فضاها، طراحی سیستم تهویه مطبوع و نوع سیستم های پایش و کنترل محیط داشته باشد.

بطور کلی میتوان گفت پرسنل بزرگترین منبع بالقوه ایجاد آلودگی میکروبی و ذره ای در فضای تولید محصولات استریل هستند، بنابراین هر گونه مداخله و تماس بین پزسنل و محیطی که مواد استریل، اجزا یا سطوح تماس دستگاه با محصول در معرض مستقیم محیط است باید به حداقل ممکن برسد. برای جلوگیری از در معرض بودن مواد استریل امروزه از تکنولوژی های مختلفی در صنعت دارو استفاده می شود که باید از آنها متناسب با شرایط تولید بهره گرفت، از جمله این تکنولوژی های کنترل محیط میتوان به موارد ذیل اشاره کرد:

• RABS (Restricted Access Barrier Systems)
• Isolators
• Blow, Fill, and Seal (BFS) technology
• Personnel gowning

1. Facility Layout

در بخش طراحی اولیه خط تولید با توجه به نوع و مقدار ماده تولیدی طرح مفهومی کلی خط تولید و جریان حرکت پرسنل و مواد و نحوه تعویض لباس های کلین رومی مطابق با اصول GMP طرح ریزی شده و نقشه ها و دستورالعمل ها مورد تائید کارفرما قرار خواهد گرفت.

2.1 Material Sampling

2.2 Weighing & Dispensing

2.3 Compounding (including aseptic compounding or buffer preparation, when applicable)

2.4 Sterile filtration

2.5 Sterile product bulk holding

2.6 Container preparation

2.7 Closure preparation

2.8 Transfer of components and equipment into aseptic area or across the isolator boundary

2.9 Filling and sealing

2.10 Transfer of uncrimped vials within aseptic area (for lyophilized product, transfer of partially stoppered vials from the filling line to lyophilizer, with subsequent transfer/unloading of fully stoppered, uncrimped vials)

2.11 BFS (Blow, Fill, and Seal)

2.12 Lyophilization, if applicable (this step is not assumed for terminally sterilized products)

2.13 Capping and crimping

2.14 Coding and code checking

2.15 Terminal sterilization

2.16 Inspection (may include cosmetic, particulate, container integrity, head space analysis, etc.)

2.17 Secondary packaging

2.18 Cleaning, sterilization and sanitization

با مشخص شدن الزامات مورد نیاز محصول خاص تولیدی و پروسه ها و فضاهای مورد نیاز خط تولید نوبت به طراحی معماری خط تولید میشود که در واقع در این مرحله با استفاده از دیوارها و ایرلاک ها پروسه ها و کلاس های تمیزی مختلف از هم مجزا می شوند و همچنین با چیدمان منطقی فضای های تولیدی از میکس آپ محصولات مختلف جلوگیری شده و جابجایی محصولات بین فضاهای مختلف تولید به حداقل خواهد رسید. از دیگر موارد مورد توجه در مرحله معماری انتخاب مواد و مصالح دیوار، سقف، کف، درب، کفشور و ... متناسب با استانداردهای GMP و همچنین نوع شستشوی فضا و مقاومت مصالح در برابر مواد تمیز کننده خواهد بود.

3.1 Surface Finishes and Materials GMP Requirements

در این مرحله با توجه به نوع محصول تولیدی و دستگاه های مورد استفاده در خط تولید به یوتیلیتی های مختلفی نیاز است که در ذیل به آنها اشاره شده است.

5. HVAC

سیستم تهویه مطبوع (HVAC) برای ایجاد کلاس تمیزی ضروری است. وظیفه سیستم تهویه مطبوع علاوه بر تامین کلاس تمیزی مورد نیاز ایجاد شرایط محیطی مناسب برای محصول و راحتی پرسنل است، همچنین این سیستم اختلاف فشار مورد نیاز بین فضاهای مختلف برای جلوگیری از انتقال ذرات بین فضاها را تامین می کند. از مهمترین اهدافی که یک سیستم تهویه مناسب ایجاد میکند میتوان به موارد ذیل اشاره کرد.

5.1 Temperature

5.2 Relative Humidity

5.3 Classification

5.4 Differential Pressure and Flow Direction

5.5 Air Changes

6. Electrical

از سیستم برق و الکترونیک برای روشنایی فضای تولید، تامین انرژی دستگاه ها، اینترلاک دربها، سیتم های اعلام حریق و... در کلین روم استفاده می شود. در مورد سیستم های الکتریکال که در فضای تمیز قرار میگیرند الزامات GMP برای این تجهیزات محدود به عواملی همچون قابلیت تمیز شدن، نداشتن گوشه های تیز و برآمدگی و شکاف و نقاط غیر قابل دسترس برای شستشو، سازگاری با مواد شستشوی محیط، ساطع نکردن پارتیکل و.. می شوندو از آیتم های مهم در سیستم الکتریکال می توان به موارد ذیل اشاره کرد:

6.1 Power Distribution

6.2 Lighting

6.3 Telephones, Paging, Data Wiring Radio Systems, and Miscellaneous Equipment

6.4 Fire Detection and Alarms Systems

6.5 Door Interlocks

7. Mechanical Power Block

سیستم های تاسیسات مکانیکی که به نام موتورخانه از آن یاد می شود در واقع قلب تپنده هر کارخانه ایست. این سیستم ها انرژی و تاسیسات مورد نیاز برای کارکرد سایر دستگاه ها و ایجاد شرایط محیطی مناسب را تامین میکنند. از جمله این موارد میتوان به هواسازها و چیلرها، سیستم تامین و توزیع آب سرد و گرم مصرفی، کمپرسور و تامین وتوزیع هوای فشرده، دیگ های بخار و تامین و نوزیع بخار و... اشاره کرد.

7.1 Raw water storage and treatment

7.2 Domestic Cold & Hot water generation system

7.3 Domestic Cold & Hot water distribution system

7.4 Air Handling Units

7.5 Chillers & Cooling Towers

7.6 Steam & Hot Water Boilers

7.7 Compressor & Compressed Air System

7.8 Piping